یادآوری
پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :
آدمى در روز قيامت ، از نزد خداوند قدمى بر نمى دارد ،
جز آن كه درباره پنج چيز از او پرسش مى شود :
از عمرش كه در چه راهى سپرى كرده
، و از جوانى اش كه در چه راهى هدر داده
، و از ثروتش كه چگونه به دست آورده ،
و چگونه خرج كرده است
و از اين كه به دانسته هايش چگونه عمل كرده است .
موضوعات مرتبط: مناجات ونیایشاحادیث
حدیث برگزیده
آثار خشم خداوند
پيامبر صلىالله عليه وآله : :
اِذا غَضِبَ اللّهُ تَعالى عَلى اُمَّةٍ ثُمَّ لَمْ يُنزِل بِهَا العَذابَ غَلَت
اَسْعارُها و قَصُرَتْ أعْمارُها و لَم يَربَح تُجّارُها؛
هرگاه خداوند متعال بر مردمى خشم بگيرد و
بر ايشان عذاب نفرستد،
اجناس آنها گران و عمرشان كوتاه مىشود،
بازرگانان آنها سود نمىبرند.
من لايحضره الفقيه، ج 1، ص 524، ح 1489؛
موضوعات مرتبط: حدیث برگزیدهاحادیث
حدیث برگزیده
پاداش کاشت درخت
پيامبر (صلی الله علیه و آله) : :
مَن غَرَسَ غَرسا فَأثمَرَ، أعطاهُ اللّهُ مِنَ الأجرِ قَدرَ ما يَخرُجُ مِن الثَمَرَةِ.
هركه درختى بنشاند و آن درخت به بار نشيند،
خداوند به اندازهاى كه آن درخت ميوه دهد،
او را پاداش عطا فرمايد.
مستدرك الوسائل: 13، ص460/ ميزان الحكمه:ج5، ص9
موضوعات مرتبط: حدیث برگزیدهاحادیث
چهل حدیث درباره نماز از پیامبر
چهل حدیث درباره نماز از پیامبر
نمازهای پنج گانه به نهر جاری گوارایی می مانند که بر در خانه هایتان روان است وهر روز پنج بار خود را در زلال آن شست و شو می دهید، و دیگر هیچ پلیدی باقی نمی ماند.
حضرت رسول اکرم (صلی الله علیه و آله):
۱٫ الصَّلاة مِعرَاجُ المُؤمِن
نماز، معراج مؤمن است.
کشف الاسرار، ج ۲، ص ۶۷۶
2. الصَّلاة نُورُ المُؤمِن
نماز نور مؤمن است.
نهج الفصاحه، ص ۳۹۶
3. عَلَمُ الایمَان الصَّلاة
علامت و نشانه ایمان نمازاست.
شهاب الاخبار، ص ۵۹
4. الصَّلاة عِمَادُ دِینُکُم
نماز، پایه و ستون دین شماست.
میزان الحکمه، ج ۵، ص ۳۷۰
۵٫ عَلَمُ الاسلامِ الصَّلاة
نماز، پرچم اسلام است.
کنز العمال ، ج ۷، ص ۲۷۹ حدیث ۱۸۸۷
6. اِنَّ الصَّلاة قُربانُ المُؤمِن
همانانماز خواندن وسیله نزدیکی مؤمن به خداست.
کنز العمال ، حدیث ۱۸۹۰۷
۷٫ موضِعِ الصَّلاة مِنَ الدِّین کَموضِعِ الرَّأسِ مِنَ الجَسَد
جایگاه نماز در دین ، مانند جایگاه سر در بدن است.
کنز العمال، ج ۷، حدیث ۱۸۹۷۲
۸٫ الصَّلاة مِفتَاحُ الجَّنَّه
نماز کلید بهشت است.
نهج الفصاحه، حدیث ۱۵۸۸
9. قُرَّهُ عَینِی فِی الصَّلاة
روشنی چشم من در نماز است.
نهج الفصاحه، ص ،۲۸۳ حدیث۱۳۴۳
۱۰٫ مَن حَافَظَ عَلَی الجَمَاعَه حِیثُمَا کَانَ مَرَّ عَلَی الصِّراطِ کَالبَرقِ الخَاطِفِ اللّامِع فِی أوَّلِ زُمرهِ مَعَ السّابِقِین
کسی که محافظت و مداومت بر نماز جماعت کند، مانند برق سریع و درخشان همراه نخستین گروه بهشتیان از روی صراط می گذرد.
ثواب الاعمال، ص ۳۴۳
۱۱٫ إنَّ الله وَعَدَ أن یَدخُلَ الجَّنَّه ثَلاثَه نُفُورٍ بِغَیرحِسابٍ و یَشفَعُ کُلَّ واحِدٍ مِنهُم فِی ثَمانِینٍ الفاً، المُؤذِّن و الامام، و رَجُل یَتَوَضَّا ثُمَّ یَدخُل المَسجِد فَیُصَلِّی فِی الجَماعَه
همانا خداوند به سه گروه وعده داد، بدون حساب وارد بهشت شوند، و هر یک از این سه گروه (روز قیامت) می توانند هشتاد هزار نفر راشفاعت کنند وآن ها عبارتند از: ۱- مؤذن ۲- امام جماعت ۳- کسی که وضو بگیرد، سپس داخل مسجد شود و نماز را به جماعت به جا آورد.
مستدرک الوسائل، ج ۱، ص ۴۸۸
۱۲٫ التَّکبِیرهَ الأولی مَعَ الامامِ خَیرٌ مِنَ الدُّنیا وَ مَا فِیهَا
تکبیر اول را با امام جماعت گفتن بهتر است از دنیا و آنچه در آن است.
مستدرک الوسائل، ج ۱، ص ۴۸۸
۱۳٫ إنَّ الله یَستَحیِیَ مِن عَبدِهِ إذا صَلَّی فِی جَماعَهٍ ثُمَّ سَألَهُ حَاجَهً أن یَنصَرف حَتّی یَقضِیهَا
زمانی که بنده ای نمازش را به جماعت بخواند، خداوند از او حیاء می کند، و هنگامی که از او طلب حاجت کرد، منصرف نشود، مگراین که حاجتش را برآورد.
بحار الانوار، ج ۸۸ ص ۴
14. مَن حَافَظَ عَلی الصَّفِ الاَوَّل وَ التَّکبِیرَهِ الأولی لایُؤذِی مُسلِماً، أعطَاهُ الله مِن الاجرِ مَا یُعطِی المُؤذِّنُون فِی الدُّنیا و الآخِره
کسی که محافظت و مداومت بر صف اول و تکبیر اول نماید، و مسلمانی را اذیت نکند، خداوند به او اجری معادل اجری که مؤذنین در دنیا و آخرت دریافت می کند، عطاخواهد کرد.
وسائل الشیعه ، ج ۵، ص ۳۸۷
۱۵٫ ألا أنَّ الصَّلاهَ مَأدَبَهُ الله فِی الارضِ قَد هَنَأهَا لِاَهلِ رَحمَتِه فِی کُلِّ یَومٍ خَمسَ مَرّات
آگاه باشید نماز سفره گسترده خدا در زمین است که خداوند آن را روزی پنج بار برای اهل رحمتش (افراد شایسته رحمت) گوارا نموده است.
مستدرک الوسایل ، ج ۱، ص ۱۷۰
۱۶٫ الصَّلاهُ رَأسُ الاسلامِ
نماز (به منزله) رأس اسلام است.
بحار الانوار، ج ,۱۷ ص ۱۲۷میزان الحکمه، ج ۵، ص ۳۶۷
۱۷٫ اَوَّلَ مَا یَسألُونَ عَنهُ الصَّلواتِ الخَمسِ
اولین چیزی که از انسان ها سؤال می شود، نمازهای پنج گانه است.
کنز العمّال، ج ۷، حدیث ۱۸۸۵۹
18. الصَّلاهُ نورٌ
نماز، روشنی است.
میزان الحکمه، ج۱۰ ص ۲۳۴
۱۹٫ إنَّ أحَبَّ الأعمالِ إلَی الله – عَزَّوجلّ- الصَّلاهُ و البِرُّ و الجَهادِ
همانا، محبوب ترین اعمال در نزد خداوند: نماز، نیکی کردن و جهاد در راه خداست.
وسائل الشیعه، ج ۳، ص ۲۷
20. صَلاهُ الرَّجُلِ تَطَوُعاً حَیثُ لایَراهُ النّاس تَعدِلُ صَلاتُهُ عَلی أعیُنِ النّاسِ خَمساً و عَشرِین
نماز مرد که داوطلبانه و مستحبی درجایی که مردم او را نبینند به جا آورد، برابر بیست و پنج نماز است که در برابرچشم مردم انجام دهد.
نهج الفصاحه ص ۳۹۱
21. بِالصَّلاهِ یَبلُغُ العَبد إلَی الدَّرَجَهِ العُلیاءِ لأنَّ الصَّلاهَ تَسبِیحٌ و تَهلِیلٌ و تَحمِیدٌ و تَکبِیرٌ و تَمجِیدٌ و تَقدِیسٌ و قُولٌ و دَعوهٌ
به وسیله نماز بنده به درجه عالی و مقام والا می رسد، زیرا نماز تسبیح و تهلیل و تحمید وتکبیر و تمجید و تقدیس الهی است ، نماز قول حق و دعوت به سوی حق می باشد.
بحار الانوار، ج ۸۲ ص ۲۳۲ جامع احادیث الشیعه، ج۴، ص ۲۲
22. نَومٌ عَلَی عِلمٍ خَیرٌ مِن صَلاهٍ عَلَی جَهلٍ
خواب باعلم بهتر از نماز با جهل است.
نهج الفصاحه، ص ۶۳۳
23. الصَّلاهُ أُنس فِی قَبرِه و فَراشٌ تَحتَ جَنبِه و جَوابٌ لِمُنکَرٍ و نَکِیر
نماز مونس (نمازگزار) در قبر، فرش نیکو در زیرش، و پاسخ نمازگزار برای نکیر و منکر می باشد.
بحار الانوار، ج ۸۲ ص ۲۳۲
24. الصَّلاهُ زَادَ لِلمُؤمِنِ مِنَ الدُّنیا إلَی الأخِره
نماز زاد و توشه مؤمن در دنیا برای آخرت می باشد.
بحار الانوار، ج۸۲ ص ۲۳۲
۲۵٫ الصَّلاهُ إجابةٌ لِلدُّعاءِ و قَبُولٌ لِلأعمَال
نمازموجب اجابت دعا و قبولی اعمال است.
بحار الانوار، ج ۸۲ ص ۱
26. الصَّلاهُ سلاحٌ عَلَی الکَافر
نماز سلاح مؤمن علیه کافراست.
بحار الانوار، ج ,۸۲ ص ۵۶و ۲۳۱
۲۷٫ مَثَلُ الصَّلاهُ الخَمسِ کَمِثلِ نَهرٍ جارٍ، عذب عَلی بَابِ أحدُکُم یَغتَسِلُ فِیه کُلَّ یَومٍ خَمسَ مَرّاتٍ فَما یَبقَی ذالِک مِنَ الدَّنَس
نمازهای پنج گانه به نهر جاری گوارایی می مانند که بر در خانه هایتان روان است وهر روز پنج بار خود را در زلال آن شست و شو می دهید، و دیگر هیچ پلیدی باقی نمی ماند.
کنز العمال، ج ۷، ص ۲۹۱ حدیث ۱۸۹۳۱
۲۸٫ الصَّلاهُ تَسوَدُّ وَجه الشَّیطان
نماز چهره شیطان را سیاه می کند.
نهج الفصاحه، ص ۳۹۶
۲۹٫ لاصَلوهَ لِمَن لایُطِعِ الصَّلاه، و طَاعَهُ الصَّلاهُ أن تَنهَی عَنِ الفَحشاء و المُنکر
کسی که مطیع نماز نباشد، نمازش کامل نیست و اطاعت از نماز همان دوری از فحشاء و منکر است.
بحار الانوار، ج۸۲ ص ۱۹۸
۳۰٫ قَال الله تَعالَی: إفتَرضتَ عَلَی أُمَّتِکَ خَمسَ صَلواتٍ و عَهدتُ عِندِی عَهداً إنَّهُ مَن حَافَظَ عَلیهِنَّ لِوَقتِهِنَّ أدخَلتَه الجَنَّهَ و مَن لَم یُحافِظ عَلیهِنَّ فَلا عَهدَ لَهُ عِندِی
خداوند متعال فرمود: نمازهای پنج گانه را بر امت توواجب کردم و با خود پیمان بستم که هر کس مراقب آن نمازها و وقت آنها باشد، او را به بهشت داخل نمایم، و کسی که مراقب آنها نباشد، من تعهدی نسبت به او ندارم.
کنز العمال، ج ۷، ص۲۷۹ حدیث ۱۸۸۷۲
۳۱٫ یَا أباذر! مَادُمتَ فِی الصَّلاهِ فِإنَّکَ تَقرَعُ بَابُ المُلکِ الجَبَّار و مَن یَکثُر قَرعَ بابِ المُلک فَإنَّه یَفتَح لَه
ای ابوذر! تاهنگامی که در نماز هستی درب خانه ملک جبار را می کوبی ، و هر کس درب خانه ملک را بسیار بکوبد، به رویش باز می شود.
بحار الانوار، ج ,۷۷ ص۸۰ میزان الحکمة، ج ۵، ص ۳۷۷
۳۲٫ لایَزالُ الشَّیطان یَرعَبُ مِن بَنِی آدَمَ حَافَظ عَلَی الصَّلَواتِ الخَمسِ فَإذا ضَیَّعَهُنَّ تَجرَءُ عَلَیه و أوقَعَهُ فِی العَظائِم
تا وقتی که فرزندان آدم، نمازش را به دقت و با شرایط و آداب می خواند، شیطان پیوسته از او در وحشت و هراس است؛ پس اگر نماز را ضایع نموده (و در وقت مقرر آن به جا نیاورد)، شیطان بر او چیره می شود و او را در گناهان کبیره انداخته و وی را گرفتار می کند.
بحار الانوار، ج۸۲ ص ۲۰۲
۳۳٫ لَوکَانَ عَلی بَابِ دارِ أحَدُکُم نَهرُ و اغتَسَلَ فِی کُلِّ یَومٍ مِنهُ خَمسَ مَرّات أکَانَ یَبقی فِی جَسَدهِ مِن الدّرنِ شَیءٌ؟ قُلتُ: لا. قَالَ: فَإنَّ مِثلَ الصَّلاةِ کَمِثلِ النَّهر الجَارِی کُلَّما صَلّی صَلاة کَفَرَت مَا بَینَهُما مِنَ الذُّنُوبِ
اگر در کنار خانه شما نهری باشد و در روز پنج نوبت خود را در آن شست و شو دهید، آیا در بدن شما چیزی از آلودگی ها می ماند؟ هرگز! (انسان از آلودگی پاک می شود) نماز نیز مثل نهر جاری و روانی است که هرگاه بر پا می شود گناهان را می شوید و از بین می برد.
وسائل الشیعه، ج ۲، ص ۷
۳۴٫ قُم فَصَلِّ فإنَّ فِی الصَّلاهِ شِفاء
بر خیز و نماز به جا آور! پس همانا در نماز شفا است.
جامع احادیث الشیعه، ج ۴، ص ۲۸
۳۵٫ الصَّلاة کَفّارَةُ الخَطایا ثُمَّ قَرَأَ: " إِنَّ الْحَسَنَاتِ یُذْهِبْنَ السَّیِّئَاتِ"
نماز کفاره گناهان می باشد. سپس آن حضرت این آیه را خواند که :"حسنات سیئات را از بین می برد".
تفسیر ابوالفتوح رازی، ج ۱، ص ۲۴۸
۳۶٫ نَوِّرُوا مَنازِلَکُم بِالصَّلاة و قَرائَةِ القُران
به خانه هایتان با خواندن نماز، و قرائت قرآن، نورانیت ببخشید.
کنز العمال، ج ۱۵، ص ۳۹۲، حدیث ۴۱۵۱۸
37. مَا مِن صَلاةٍ یحضََر وَقتَها إلّا نَادی مَلَکٌ بَینَ یَدَیِ النّاسِ: أیُّها النّاس! قُومُوا إلی نِیرانِکُم الَّتِی أوقَدتُمُوها عَلی ظُهُورِکُم فَاطفَئُوها بِصَلاتِکُم
هیچ نمازی نیست مگر این که چون وقت آن فرا می رسد فرشته ای درپیش روی مردمان ندا می کند: ای مردم! برخیزید به سوی آتشی که بر پشت خودافروخته اید، تا آن را با نماز خویش خاموش کنید.
محجة البیضاء، ج ۱، ص ۳۳۹
38. إنَّ الصَّلاة تَأتِی إلَی المَیِّتِ فِی قَبرِه بِصُورَةِ شَخصٍ أنوَرِ اللَّونِ یُونِسُه فِی قَبرِه و یَدفَع عَنهُ أهوالَ البَرزَخ
نماز به صورت انسانی سفید چهره وارد قبر میت شده و با او انس می گیرد و وحشتهای برزخ را از اوبرطرف می کند.
لآلی الاخبار، ج ۴، ص ۱، الحکم الزاهره، ص ۲۸۳
۳۹٫ إذا أقامَ العَبدُ المُؤمِن فِی صَلاتِه نَظَرَالله – عزَّ و جلّ – إلَیه
وقتی بنده مؤمن به نماز می ایستد، خداوند سبحان به او نظر می کند.
وسائل الشیعه، ج ۳، ص ۲۱
۴۰٫ کَانَ رسُول الله (صلی الله علیه و اله) یَمسَحُ مَناکِبَنا فِی الصَّلاة و یَقُول: إستَوُوا و لاتَختَلِفُوا فَتَختَلِفَ قُلُوبُکم
رسول خدا (صلی الله علیه و اله) شانه های نمازگزاران را در نماز جماعت می گرفت و منظم می کرد، و می فرمود: مساوی و منظم باشید، نامنظم و جدا از هم نباشید که قلب های شما از یکدیگر جدا می شود.
جامع احادیث الشیعه، ج ۶ ، ص
موضوعات مرتبط: نمازاحادیث
رهنمودهای امام صادق(ع) در مورد جوانی
جوانی
امام صادق علیه السلام فرمودند:
به راستی که دوست داشتنی آفریدگان نزد خداوند جوان کم سال وخوش سیمایی است که جوانی و زیبایی اش را در راه فرمانبری از خداوند بزرگ قرار داده است آنکه خداوند بزرگ به وی نزد فرشتگان افتخار می کند و می فرماید: «این بنده ی حقیقی من است».
امام صادق علیه السلام فرمودند:
دوست نمی دارم جوانی از شما را ببینم جز آنکه کار روزانه اش یکی از دو کار باشد یا عالم و دانشمند و یا دانشجو، واگر چنین نکند زیاده روی کند واگر زیاده روی کرد ضایع شود واگر ضایع شد گناه کرده واگر گناه کرد ساکن دوزخ شود سوگند به آنکه محمد را به حق برانگیخته.
امام صادق علیه السلام فرمودند:
بهترین جوانان شما کسانی اند که خود را به بزرگسالان شبیه سازند و بدترین کهن سالان شما کسانی اند که خود را به جوانان شما شبیه سازند.
موضوعات مرتبط: احادیثعترت
اهمیت توبه
شادی خدا
اهمیت توبه
سَمِعْتُ أَبَا جَعْفَرٍ عليه السّلام يَقُولُ:
إِنَّ اللَّهَ تَعَالَى أَشَدُّ فَرَحاً بِتَوْبَةِ عَبْدِهِ مِنْ رَجُلٍ أَضَلَّ رَاحِلَتَهُ وَ زَادَهُ فِي لَيْلَةٍ ظَلْمَاءَ فَوَجَدَهَا فَاللَّهُ أَشَدُّ فَرَحاً بِتَوْبَةِ عَبْدِهِ مِنْ ذَلِكَ الرَّجُلِ بِرَاحِلَتِهِ حِينَ وَجَدَهَا
راوي گويد: شنيدم از امام باقر عليه السّلام كه ميفرمود:
همانا خداى تعالى به توبه [و بازگشت] بندهي خود فرحناكتر است از مردى كه در شب تارى شتر و توشهي خود را گم كند سپس آنها را بيابد. پس خدا به توبهي بندهاش از چنين مردى-كه شتر گم شدهاش را پيدا كند- شادتر است.
كافي ج 2 ص 435 باب توبه ح 8
موضوعات مرتبط: احادیث
حکمت های سجده در نماز چیست؟
از امیرالمؤمنین على(ع) درباره حکمت هاى سجده پرسیدند، حضرت فرمود: سجده اوّل، یعنى آنکه در ابتدا خاک بودم و چون سر از سجده برمى دارى یعنى از خاک به دنیا آمدم. سجده دوم یعنى دوباره به خاک بازمىگردم و سر برداشتن از آن، یعنى در قیامت از قبر برمىخیزم و محشور مىشوم.
امام صادق(ع) مىفرمایند: چون سجده براى خداست پس نباید بر خوردنى ها و پوشیدنى ها که مورد توجه اهل دنیاست، سجده کرد. سجده باید انسان را متوجه خدا سازد نه شکم و لباس و مادّیات.
در حدیث مىخوانیم: دلیل سجده سهو براى هر کم و زیادى سهو و یا کلام و قیام و قعود نابجا، آن است که ابلیس تو را گرفتار حواسپرتى کرد و در نماز تو خللى ایجاد نمود، پس تو بعد از نماز دو سجده بجاى آور تا بینى او به خاک مالیده شود و بداند هر لغزشى ایجاد کند تو دوباره در برابر خداوند به سجده مىافتى.
حضرت على(ع) فرمودند: ظاهر سجده، صورتگذاردن بر خاک از روى اخلاص وخشوع است، اما باطن آن دل کندن از همه امور فانى و دل بستن به سراى باقى ورهایى از تکبر، تعصّب و تمام وابستگىهاى دنیوى است.
موضوعات مرتبط: احادیثعترت
فواید صله رحم
توجه به صله رحم از جمله دستورات دینی است که پیشوایان دینی ما نسبت به آن توجه بسیاری داشتهاند و شاید بتوان گفت در جامعه امروز ما به دنبال بهانههای مختلف میگردیم تا از انجام آن سرباز بزنیم و در این میان رفتارهایی چون چشم و همچشمی، رعایت نکردن حال یکدیگر، سنتهای غلطی مانند اسراف و ... و نیز تعارفهای افراطی و تفریطی مزید بر علت هستند.
خدای سبحان میفرماید:
"و یاد کن هنگامی را که از بنی اسرائیل پیمان گرفتیم که جز خدا را نپرستید و به پدر و مادر و خویشاوندان و ... نیکی کنید(سوره بقره آیه 83)."
پیامبر اکرم(ص) فرمود: آیا شما را به برترین انسانهای دنیا و آخرت از نظر اخلاق راهنمایی نکنم؟
گفتند: آری.
فرمود: کسی است که با قطعکننده پیوند با وی، بپیوندد.
صله رحم نزد خدای سبحان چنان مهم است که آن را از جهت پاداش، سریعترین عبادت قرار داده و افزون بر پاداش اخروی، پاداش دنیوی و زودهنگام برای آن مقرر داشته است؛ به گونهای که خاندان گناهکار هم با رعایت صله رحم میان خود، داراییشان فزونی مییابد و با نیکی به یکدیگر بر عمرشان افزوده میشود.
در روایتی دیگر درباره اهمیت آن از امام رضا(ع) نقل شده که خدا سه چیز را قرین سه چیز ساخت: به نماز و زکات فرمان داد، پس هرکس زکات نپردازد نمازش پذیرفته نیست و به شکر خدا و والدین امر کرد، پس هرکس شکر والدین را به جا نیاورد شکر خدا نکرده است و به تقوای الهی و صله رحم فرمان داد، پس هر کس صله رحم نکند تقوای الهی را رعایت نکرده است.
رسول خدا(ص) فرمود:
"همه امتم را از حاضر و غایب و به آنان که تا روز قیامت در صلب مردان و رحم زنان هستند سفارش میکنم به صله رحم، اگرچه یک سال راه (میان آنان فاصله) باشد و این از دین اسلام است."
آثار صله رحم
پیامبر اکرم (ص) فرمود:
"هر کس برای من یک عمل را ضمانت کند من برایش چهار چیز را ضمانت میکنم: هر کس صله رحم کند خدا او را دوست بدارد و روزی وی را گسترش دهد و عمرش را فزونی بخشد و او را به بهشتی درآورد که وعده داده است."
مصادیق و شیوههای صله رحم
صله رحم تنها به رفتن به خانه بستگان نیست، بلکه مصادیق فراوانی دارد و مصداق کاملش این است که پیش از دیگران نیاز آنان را برطرف و آنان را خوشحال سازد، پس صله رحم و پیوند با هر خویشاوندی متناسب با شان اوست، چنانکه گاه تنها به سلام کردن به او یا پاسخ نیکو دادن به سلام اوست، زیرا وی به کمک مالی نیازی ندارد.
برخی شیوهها و مصادیق صله رحم عبارتاند از ترک آزار خویشاوندان، سلام و تکریم، اطعام گرچه به جرعه آبی باشد، عیادت از بیمار، شرکت در مراسم عزا، زیارت و دیدار، هدیه دادن و تامین نیازهای آنان پیش از دیگران.
منبع:مفاتیحالحیات، مولف: آیتالله جوادی آملی، ناشر: مرکز نشر اسراء، چاپ بیست و چهارم.
موضوعات مرتبط: دانستنی هااحادیثعترت
خواب دانشمند بهتر است یا نماز خواندن نادان؟
خواب دانشمند بهتر است یا نماز خواندن نادان؟
عنه صلى الله عليه و آله و سلّم :
نَومٌ مَعَ عِلمٍ خَيرٌ مِنصَلاةٍ عَلى جَهلٍ .
پيامبر خدا صلى الله عليه و آله و سلّم :
خوابِ توأم با علم و دانش ،
بهتر از نماز همراه با نادانى است .
منيه المريد : 104 منتخب ميزان الحكمة : 396
موضوعات مرتبط: احادیث
حدیث روز
امان زمین
امام مهدى سلام الله علیه :
إنّي أمانٌ لأِهلِ الأرضِ كَما أنَّ النُّجُومَ أمانٌ لأِهلِ السَّماءِ؛
من مايه امان اهل زمينم؛
چنان كه ستارگان مايه امان اهل آسماناند
موضوعات مرتبط: احادیث
حدیث روز
پيامبر اكرم صلی الله علیه وآله :
لوكانَ الدِّينُ مُعَلَّقا بالثُّرَيّا لَتَناوَلَهُ اُناسٌ مِن أبناءِ فارِسَ؛
اگر دين به ثريّا آويخته باشد، مردمانى از فارس،
آن را به دست خواهند آورد
حكمت نامه پيامبر اعظم صلَّي الله عليه و آله: ح 3785
موضوعات مرتبط: احادیث
حدیث روز
نور فروزان و ماه درخشان امام مهدى سلام الله عليه :
او نورى فروزان و ماهى درخشان بود كه خداوند آنچه را نزد خود بود براى او برگزيد . او راه و روش پدران بزرگوار خود را گام به گام دنبال كرد تا رحلت فرمود آينه يادها: ص 154، ح 581
مناسبتهاي روز:
شهادت حضرت امام حسن عسکرى (ع) و آغاز امامت حضرت مهدى(ع) (260 ق) ـ درگذشت محدث گرانقدر، شیخ عباس قمى (1319ش)
موضوعات مرتبط: احادیث
حدیث روز
عدالت ميان فرزندان پيامبر اكرم صلی الله علیه وآله :
إنَّ اللّه َ تَعالى يُحِبُّ أن تَعدِلوا بَينَ أولادِكُم حَتّى فِي القُبَلِ؛
خداوند متعال ، دوست دارد كه ميان فرزندانتان
عدالت ورزيد ، حتّى در بوسيدن
نكته:
پيامبر اکرم صلی الله علیه وآله عصر روزهاى پنجشنبه، با عدهاى از اصحاب خود به قبرستان بقيع مىرفتند و خطاب به درگذشتگان مىفرمودند: «السَّلامُ عَلَيکم اَهْلَ الدّيارِ، رَحِمَکمُ اللّهُ؛ سلام بر شما ساکنان اين ديار. خداوند شما را رحمت کند».
موضوعات مرتبط: احادیث
توصیهای شگفتانگیز از امام علی علیهالسلام
سُئِل أَميرُالمُؤمِنينَ علیه السلام عَنِ «العِلْمِ»، فَقالَ: أَربَعُ كَلِماتٍ: أَنْ تَعْبُدَ اللهَ بِقَدْرِ حاجَتِكَ إلَيْهِ، وَ أَنْ تَعْصِيَهُ بِقَدْرِ صَبْرِكَ عَلَى النَّارِ، وَ أَنْ تَعْمَلَ لِدُنْياكَ بِقَدْرِ عُمُرِكَ فيها، وَ أَنْ تَعْمَلَ لآِخِرَتِكَ بِقَدْرِ بَقائِكَ فيها.
از اميرالمؤمنين علیه السلام از «علم» سؤال شد، فرمودند: چهار كلمه است:
خداوند را به اندازهای که به او نیازمندی، عبادت کنی.
او را به اندازهای که طاقت تحمل آتش را داری، معصیت کنی.
برای دنیایت به اندازهای که در آن عمر داری، کار کنی
و برای آخرتت به اندازهای که در آن باقی میمانی، عمل کنی.
موضوعات مرتبط: احادیثنهج البلاغه
حدیثی که باید با آبطلا نوشت
امام صادق(ع) فرمود:
آههای سوزان و اندوهناک برای مظلومیت ما «تسبیح»، اندوه برای امر ما «عبادت» و پوشاندن اسرار ما از بیگانگان «جهاد در راه خدا» است، همچنین فرمود: واجب است که این حدیث با آب طلا نوشته شود.
موضوعات مرتبط: احادیث
حدیث برگزیده
حدیث برگزیده
بسم الله الرحمن الرحیم
لا تقنطوا من رحمة الله...
------
شخصی از امام علی(ع) پرسید:
بزرگترین گناه کبیره کدام است؟
آن حضرت در پاسخ فرمودند: مایوس و ناامید شدن از رحمت الهی
میزان الحکمه جلد 3صفحه 462
!
موضوعات مرتبط: احادیث
گزیده ی سخنان گهربار حضرت رضا علیه السلام:
قال الرضا علیه السلام:
صدیق کل امرء عقله و عدوه جهله
دوست هر کس عقل اوست
و دشمن او جهل و نادانی اوست
قال الرضا علیه السلام:
من لم یشکر المنعم من المخلوقین لم یشکر الله عزوجل
هر کس که پاس نعمت خویش از مخلوق را ندارد، خداوند عزوجل را شکر نکرده است
موضوعات مرتبط: احادیثعترت
در محضر امام عصر(عج)
ارزش پدر و مادر
ارزش پدر و مادر آنقدر هست که نوع رفتار با آنها زندگي ما را تحت تاثير قرار دهد. شايد يادآوري اين تاثيرات يادآوري بخش کوچکي از ارزش و اعتبار پدر و مادر در زندگي ما باشد. همانهايي که خداوند بارها ما را به احسانشان دعوت کرده است. مواردي که اين جا آمده است تاثيرات رفتارهاي ما با پدر و مادرمان در دنيا و آخرت است. توجه به آنها آدم را از خواب غفلت بيدار ميکند.
1| به دور بودن از بخشش الهي؛ خداوند کسي را که مورد غضب پدر و مادرش باشد، هر چند هم طاعاتي انجام داده باشد، نميبخشد.
2| مورد نظر خدا قرار نميگيرد؛ در حديثي از پيامبر(ص) آمده است که خداوند در روز قيامت به 4 گروه نگاه نميکند که يکي از اينها، کساني هستند که مورد عاق والدين قرار گرفتهاند.
3| وارد نشدن به بهشت؛ امام صادق(ع) ميفرمايند: کسي که عاق والدينش شده باشد، وارد بهشت نميشود. «لا يدخل الجنه العاق لوالديه.»
4| قبول نشدن نماز؛ امام صادق (ع) نماز کساني را که به پدر و مادرشان نگاه ظالمانه بکنند، نزد خداوند قابل قبول نميداند.
1| کوتاهي عمر؛ در روايات اسلامي پيوند نزديکي ميان کوتاهي عمر و ترک صلهرحم و بهويژه آزار پدر و مادر آمده است.
2| محروميت از توفيق الهي؛ در حديثي از امامرضا(ع) آمده است که: «خداوند عقوق والدين را حرام کرده، زيرا عاق والدين باعث ميشود که توفيق اطاعت الهي از فرد عاق شده، سلب شود.»
3| تعجيل در مجازات؛ پيامبراکرم(ص) 3 دسته از گناهان را نام بردهاند که خداوند در عقوبت و مجازات آنها تعجيل ميکند و آنها را به آخرت وا نميگذارد که يکي از آنها عاق والدين است.
1| دوري از عصيانگري و بدبختي؛ از جمله آثاري که قرآن کريم به آن اشاره کرده، اين است که نيکي به والدين صفت «جبار» و «عصيانگري» را از انسان دور کرده و همچنين او را از دچار شدن به بدبختي در امان نگه ميدارد.
2| طول عمر؛ در اسلام، طول عمر به 2 عمل نسبت داده شده است: يکي به جا آوردن صلهرحم و ديگري نيکي به والدين.
3| فراواني روزي؛ پيامبر اسلام (ص) گفتهاند: يکي از پيامدهاي ارتباط صميمي با والدين، زياد شدن رزق و روزي است. همچنين در روايت ديگري، امام صادق(ع) ميفرمايد: «هر کس به والدين نيکي کند، هرگز در زندگي به فقر مبتلا نخواهد شد.»
4| اجابت دعاي والدين در حق فرزندان؛ در برخي روايات به اهميت دعاي والدين در حق فرزندان اشاره شده که اين دعاي خير، نتيجه توجه و نيکي به آنهاست. امام صادق(ع) هم فرمودهاند: «خداوند دعاي ۳ نفر را رد نخواهد کرد: دعاي پدر در حق فرزند هنگام نيکي به او، نفرين پدر و مادر هنگامي که مورد عاق او واقع شود و دعاي مظلوم بر ظالم.»
5| باعث نيکي فرزندان؛ از جمله تاثيرات دنيوي نيکي به پدر و مادر اين است که اگر کسي به پدر و مادرش احترام بگذارد، آن احترام را از جانب فرزندانش در آينده خواهد ديد؛ فلسفه اين اصل هم که روشن است زيرا پدر و مادر نزديکترين الگو و راهنماي فرزندان هستند. اگر آنها ببينند پدر و مادرشان رفتار خوبي با والدين خود دارند، او هم نسبت به آنان چنين عمل خواهد کرد.
1| آسان شدن مرگ؛ امامصادق(ع) فرمودهاند: نيکوکاري نسبت به خويشان و پدر و مادر از جمله عواملي است که خداوند به ازاي آنها، سختيهاي مرگ را آسان ميکند.
2| دريافت پاداش زياد؛ به عنوان نمونه در روايتي از رسول اکرم(ص) آمده: «هر فرزندي که از روي مهرباني به پدر و مادر نگاه کند در مقابل هر نگاه، ثواب يک حج کامل و مقبول به او داده ميشود.»
3| مغفرت حق؛ از نيکي به پدر و مادر، به عنوان يکي از عوامل پذيرش توبه و آمرزش فرد گناهکار در روايات ما نام برده شده است.
4| ورود به درجات بالاي بهشتي؛ امام باقر(ع) هم، 4 دسته از مومنان را صاحب بالاترين جايگاه بهشتي معرفي ميکند که يکي از اين گروه، مومناني هستند که همواره با پدر و مادر خود به نيکي رفتار و به آنها انفاق کردهاند.
5| همنشيني با نيکان؛ پيامبراکرم(ص) ميفرمايند:«کسي که براي پدر و مادرش حج انجام دهد يا بدهکاري آنها را بپردازد، خداوند او را در روز قيامت با نيکان برميانگيزد.»
موضوعات مرتبط: احادیثعترت
حدیث برگزیده روز
حضرت زهرا سلام الله علیها فرمودند:
خیارکم الینکم مناکبة و اکرمهم لنسائهم
بهترین شما کسی است که در برخورد با
مردم نرم تر و مهربان تر باشد و ارزشمندترین
مردم کسانی هستند که با همسرانشان
مهربان و بخشنده اند.
موضوعات مرتبط: حدیث برگزیدهاحادیثعترت
وداع با ماه رمضان
خداحافظ اي ماه غفران و رحمت
خداحافظ اي ماه عشق و عبادت
خداحافظ اي ماه نزديکي بر آرزوها
خداحافظ اي ماه مهماني حق تعالي
خداحافظ اي دوريت سخت و جانکاه
خداحافظ اي بهترين ماه الله
فرازی از دعای امام سجاد در وداع با ماه رمضان
موضوعات مرتبط: مناسبت هااحادیثعترت
حدیث برگزیده
امیر المؤمنین علی (ع):
برای دنیای خود آنگونه کار کن که گویا همیشه
زنده خواهی بود و برای آخرت خود آنچنان که گویی فردا خواهی مرد.
مستدرک الوسائل ج 25 ص 146
موضوعات مرتبط: حدیث برگزیدهاحادیثعترت
حدیث برگزیده
قال الامام علي - عليه السّلام - :
تَعَطَّروُا بالاستغفارِ، لا تَفضَحُكُم روائِح الذُّنوبِ.
«بحارالانوار، ج 6، ص 22»
امام علي - عليه السّلام - فرمود:
به وسيلة استغفار و توبه خويشتن را معطر و خوشبو سازيد،
تا بوهاي زننده و نامطبوع گناهان رسوايتان نسازد.
موضوعات مرتبط: حدیث برگزیدهاحادیثعترت
حدیث برگزیده
. قال الامام الباقر - عليه السّلام - :
انّ اللهَ اشدُّ فَرِحاً بِتَوبَةِ عبدِهِ مِن رجلٍ
اضلَّ راحلَتَهُ و زادَهُ في ليلَةٍ ظلماءَ فَوَجدهما.
«اصول كافي، ج4، ص 180»
امام باقر - عليه السّلام - فرمود:
همانا خداوند به بازگشت و توبة بندة خود، شادمان تر از شخصي است كه در شب تاريك مركب و زاد و توشة راه خود را گم كرده بود و سپس پيدا مي كند.
موضوعات مرتبط: حدیث برگزیدهاحادیثعترت
قبر انسان هر روز 5 کلمه را فریاد میزند
مرحوم آیتالله مجتهدی تهرانی یکی از برکات ماه رمضان را خواندن دعا و تلاوت قرآن دانست و گفت: یک غیبت مساوی است با هدیه 40 روز حسنات به فرد غیبت شونده!
وی ادامه میدهد: ما در مفاتیح در دعایی میخوانیم که خدایا برای تاریکی قبرم گریه میکنم. خدایا برای تنگی لحدم گریه میکنم. آخر زندگی انسان قرار گرفتن در قبور است و حدیث داریم که شبانهروز، قبر ما 5 کلمه را صدا میکند. قبر صبح به صبح میگوید: من خانه تنهایی تو هستم، برای خودت انیسی پیدا کن با انجام کار خیر!
وی ادامه میدهد: قبر همچنین به ما میگوید که منم خانه تاریکی تو، یک چراغی برای خودت بفرست! میگوید: من خانه پر از کرم و عقرب توام، زهری بفرست تا کرمها را بکشد!
قبری که پر از عقرب بود
این مدرس بزرگ اخلاق در ادامه اظهار میکند: در گذشته شخصی بود به نام حاج سعید حقگو، میگفت: در قم جنازهای را بردیم تا دفن کنیم، قبر پر از عقرب بود و هرچه از آنها را میکشتیم باز هم در قبر میجوشیدند و در آخر خسته شدیم و جنازه را روی عقربها گذاشتیم و روی آن خاک ریختیم.
موضوعات مرتبط: در محضر بزرگاناحادیثعترت
ادامه مطلب
«اصرار و پافشاری در درگاه الهی
آیتالله جاودان از علمای اخلاق تهران با اشاره به برخی دیدگاهها پیرامون حد اصرار بر حاجت، گفت: اظهار احتیاج به درگاه الهی و اصرار بر آن ستوده شده، به طوری که نوید برآورده شدن حاجتها داده شده است.
به گزارش مشرق به نقل از فارس، آیتالله محمدعلی جاودان در ادامه مباحث اخلاقی خود در ماه مبارک رمضان درباره «اصرار و پافشاری در درگاه الهی» نکاتی را بیان کرد که در پی میآید:
*اصرار بر حاجت داشته باشیم یا نه؟
عدهای اعتقاد دارند، همین که انسان از خدا خواسته خود را بخواهد کافی است، باید بقیه را به خدا سپرد و بگذاریم هر آنچه مقدر ما است، همان شود؛ اینقدر به درب خانه خدا اظهار حاجت و اصرار نکنیم، چون خداوند کریم است و مهربان و هر چه صلاح ما باشد را به ما میدهد. چرا اینقدر برای رسیدن به خواستهها نذر میکنید و روی آن پافشاری میکنید؛ این کاری اشتباه است، ولی این برداشتی است که با معارف ما مخالف است. سیره حضرات معصومین صلوات الله علیهم اجمعین و بلکه بالاتر در کلمات این بزرگواران برخلاف این دیدگاه آمده است. دستوراتی که از ائمه اطهار رسیده است برخلاف آن چیزی است که آن عده گفتهاند.
*اصرار و پافشاری فقط به سوی او!
از جمله این فرمایش حضرت باقر علیهالسلام که فرمودند: «وَ اللَّهِ لَا یُلِحُّ عَبْدٌ مُؤْمِنٌ عَلَى اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ فِی حَاجَتِهِ إِلَّا قَضَاهَا لَهُ»، به خدا سوگند بنده مؤمن در حاجت خود به خدای تعالی اصرار نمیورزد، مگر اینکه خدای متعال حاجت او را بر آورده میکند»، این روایت نشان میدهد که نه تنها اظهار احتیاج به درگاه الهی کاری پسندیده است، بلکه اصرار بر آن نیز ستوده شده و در پی آن برآورده شدن حاجات نوید داده شده است. حضرت صادق علیهالسلام فرمودند: «اِنَّ اللَّهَ عَزَّوَجَلَّ کَرِهَ إِلْحَاحَ النَّاسِ بَعْضِهِمْ عَلَى بَعْضٍ فِی الْمَسْأَلَةِ وَأَحَبَّ ذَلِکَ لِنَفْسِهِ إِنَّ اللَّهَ عَزَّوَجَلَّ یُحِبُّ أَنْ یُسْأَلَ وَ یُطْلَبَ مَا عِنْدَهُ»؛ خدای تبارک و تعالی اینکه مردمان به یکدیگر اصرار و الحاح کنند، را دوست نمیدارد، اما این اصرار و الحاح را نسبت به خودش دوست میدارد.
همچنین حضرت صادق علیهالسلام از رسول خدا صلی الله علیه وآله وسلم نقل کردند که پیامبر اکرم(ص) فرمود: «رَحِمَ اللَّهُ عَبْداً طَلَبَ مِنَ اللَّهِ عَزَّوَجَلَّ حَاجَةً فَأَلَحَّ فِی الدُّعَاءِ اسْتُجِیبَ لَهُ أَوْ لَمْ یُسْتَجَبْ لَه»؛ خدا رحمت کند بندهای را که حاجت خود را از خدا طلب میکند و بر آن اصرار میورزد، مستجاب بشود یا نشود.
*اصرار بر حاجت داشته باشیم یا نه؟
عدهای اعتقاد دارند، همین که انسان از خدا خواسته خود را بخواهد کافی است، باید بقیه را به خدا سپرد و بگذاریم هر آنچه مقدر ما است، همان شود؛ اینقدر به درب خانه خدا اظهار حاجت و اصرار نکنیم، چون خداوند کریم است و مهربان و هر چه صلاح ما باشد را به ما میدهد. چرا اینقدر برای رسیدن به خواستهها نذر میکنید و روی آن پافشاری میکنید؛ این کاری اشتباه است، ولی این برداشتی است که با معارف ما مخالف است. سیره حضرات معصومین صلوات الله علیهم اجمعین و بلکه بالاتر در کلمات این بزرگواران برخلاف این دیدگاه آمده است. دستوراتی که از ائمه اطهار رسیده است برخلاف آن چیزی است که آن عده گفتهاند.
*اصرار و پافشاری فقط به سوی او!
از جمله این فرمایش حضرت باقر علیهالسلام که فرمودند: «وَ اللَّهِ لَا یُلِحُّ عَبْدٌ مُؤْمِنٌ عَلَى اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ فِی حَاجَتِهِ إِلَّا قَضَاهَا لَهُ»، به خدا سوگند بنده مؤمن در حاجت خود به خدای تعالی اصرار نمیورزد، مگر اینکه خدای متعال حاجت او را بر آورده میکند»، این روایت نشان میدهد که نه تنها اظهار احتیاج به درگاه الهی کاری پسندیده است، بلکه اصرار بر آن نیز ستوده شده و در پی آن برآورده شدن حاجات نوید داده شده است. حضرت صادق علیهالسلام فرمودند: «اِنَّ اللَّهَ عَزَّوَجَلَّ کَرِهَ إِلْحَاحَ النَّاسِ بَعْضِهِمْ عَلَى بَعْضٍ فِی الْمَسْأَلَةِ وَأَحَبَّ ذَلِکَ لِنَفْسِهِ إِنَّ اللَّهَ عَزَّوَجَلَّ یُحِبُّ أَنْ یُسْأَلَ وَ یُطْلَبَ مَا عِنْدَهُ»؛ خدای تبارک و تعالی اینکه مردمان به یکدیگر اصرار و الحاح کنند، را دوست نمیدارد، اما این اصرار و الحاح را نسبت به خودش دوست میدارد.
همچنین حضرت صادق علیهالسلام از رسول خدا صلی الله علیه وآله وسلم نقل کردند که پیامبر اکرم(ص) فرمود: «رَحِمَ اللَّهُ عَبْداً طَلَبَ مِنَ اللَّهِ عَزَّوَجَلَّ حَاجَةً فَأَلَحَّ فِی الدُّعَاءِ اسْتُجِیبَ لَهُ أَوْ لَمْ یُسْتَجَبْ لَه»؛ خدا رحمت کند بندهای را که حاجت خود را از خدا طلب میکند و بر آن اصرار میورزد، مستجاب بشود یا نشود.
موضوعات مرتبط: احادیثعترت
احاديثي از امام صادق (ع) درباره شبهاي قدر
ش باشگاه خبرنگاران شبهاي قدر از شبهاي پر فضيلتي است كه در كلام ائمه (ع) به اهميت آن بسيار تاكيد شده كه امام صادق (ع) نيز در اين باره احاديث بسياري نقل كرده اند كه برخي از آنها در ذيل آمده است.
شب سرنوشت ساز
قال الصادق (عليه السلام):
راس السنة ليلة القدر يكتب فيها ما يكون من السنة الى السنة.
امام صادق (عليه السلام) فرمود:
آغاز سال (حساب اعمال) شب قدر است. در آن شب برنامه سال آينده نوشته مي شود.وسائل الشيعه، ج 7 ص 258 ح 8
برترى شب قدر
كيف تكون ليلة القدر خيرا من الف شهر؟ قال: العمل الصالح فيها خير من العمل فى الف شهر ليس فيها ليلة القدر.
از امام صادق (عليه السلام) سوال شد: چگونه شب قدر از هزار ماه بهتر است؟
حضرت فرمود: كار نيك در آن شب از كار در هزار ماه كه در آنها شب قدر نباشد بهتر است.
وسائل الشيعه، ج 7 ص 256، ح 2
تقدير اعمال
قال الصادق (عليه السلام):
التقدير فى ليلة تسعة عشر و الابرام فى ليلة احدى و عشرين و الامضاء فى ليلة ثلاث و عشرين.
امام صادق (عليه السلام) فرمود:برآورد اعمال در شب نوزدهم انجام مي گيرد و تصويب آن
در شب بيست و يكم و تنفيذ آن در شب بيست و سوم.وسائل الشيعه، ج 7 ص 259
به نقل از : چهل حديث روزه / گردآورنده محمد حسين فلاح زاده/م
موضوعات مرتبط: حدیث برگزیدهاحادیثعترت